RHE Bajina Bašta

Reverzibilna hidroelektrana "Bajina Bašta" ja akumulaciono – derivaciono postrojenje čija se gornja akumulacija nalazi u dolini reke Beli Rzav, dok donju akumulaciju čini akumulaciono jezero postojeće HE "Bajina Bašta".

1976. godine pristupilo se realizaciji projekta da se višak vode reke Drine, koji dotiče u akumulaciju jezera Perućac, uskladišti u novu akumulaciju na Tari. Akumulacija reverzibilne hidroelektrane formirala se u koritu reke Beli Rzav, izgradnjom nasutih brana u kanjonu i na prevoju sa leve strane reke. Veza između gornje i donje akumulacije ostvarena je dovodno – odvodnim sistemom, u čijem sklopu je mašinska zgrada opremljena sa dve pumpe – turbine, odnosno dva motor – generatora. Dovodno – odvodni sistem čine podzemni objekti: donja ulazno-izlazna građevina, donji cevovod, mašinska zgrada i gornja ulazno-izlazna građevina. Donji cevovod u okviru sistema RHE ima dvojaku funkciju - u pumpnom režimu služi kao usisna cev kojom se voda uzima iz donje akumulacije, dok u turbinskom režimu predstavlja produžetak sifonskih cevi iz mašinske zgrade, kojima se voda vraća u donju akumulaciju.

Brana u kanjonu reke Beli Rzav izgrađena je od valjanog kamena sa centralnim glinenim jezgrom. Visina brane iznosi 125 m iznad korita reke, dužina u kruni joj je 218 m, a širina krune 10 m. U temelju brane, optočni tunel je pretvoren u temeljni ispust ugradnjom cevovoda prečnika 1.800 mm sa zatvaračima.

Brana na prevoju, izgađena je od kamenog nasipa sa centralnim glinenim jezgrom. Visina brane iznosi 45m, dubina u kruni 317m, a širina krune je 6m. Ukupna zapremina ugrađenih materijala (kamena, šljunka, gline) iznosi skoro 1.500.000m3.

Reverzibilna elektrana puštena je u rad 27. novembra 1982. godine.

Reverzibilno postrojenje HE Bajina Bašta (1976 – 1982) sastoji se iz sledećih objekata:
• Brane “Lazići" koju praktično čine dve brane u kanjonu i na prevoju
• Dovodno – odvodnog tunela dužine oko 8km, prečnika 6,3m,
• Vodostana visine 141 m sa vodostanskim zatvaračem,
• Kosog cevovoda dužine 738 m i prečnika 4,8/m,
• Horizontalnog cevovoda dužine 700 i 314 m i prečnika 4,2 i 7,0/ m respektivno,
• Mašinske zgrade sa turbinom/pumpom tj. generator/motorima i pomoćnom opremom
• Centralne komande HE i RHE "Bajina Bašta"
Dovodno – odvodni derivacioni sistem RHE "B.Bašta" je ukupne dužine 9 750 m.